Kayseri Aside Tatlısı Nedir? 3 Malzemeli Geleneksel Lezzet Evde Adım Adım Pekmezli Aside Tatlısı Tarifi

Aside Tatlısı: Un, Yağ ve Pekmezin Kadim Lezzeti

Aside Tatlısı, İç Anadolu Bölgesi'nde, özellikle Kayseri'de çok eski zamanlardan beri yapılan, kavrulmuş un helvasını andıran, şerbetli ancak daha katı ve yoğun kıvamlı bir tatlıdır. Yöresel olarak "Aside" veya "Pekmezli Aside" olarak bilinir.

Bu tatlıyı özel kılan temel özellikler:

• Sadelik: Temel olarak sadece un, tereyağı veya sade yağ ve pekmezle hazırlanır. Şeker yerine tatlandırıcı olarak pekmez kullanılması, ona o koyu rengini ve kendine has aromasını verir.
• Besleyici Güç: Geçmişte özellikle enerji ihtiyacının yüksek olduğu dönemlerde (kış ayları, doğum sonrası veya ağır işçilik yapanlar için) tercih edilen, yüksek kalorili ve doyurucu bir tatlıdır.
• Kıvam: Normal helvadan daha koyu, kesilebilir bir kıvamdadır. Servis edilirken genellikle ortası havuz gibi açılır ve içine eritilmiş tereyağı dökülür.

Sıfırdan Ev Yapımı Gerçek Kayseri Aside Tatlısı Tarifi

Bu tarif, Aside Tatlısı'nın geleneksel yoğun kıvamını ve pekmezli tadını yakalamanızı sağlayacaktır.

Gerekli Malzemeler

• 1 su bardağı buğday unu
• 100 gram tereyağı (veya sade yağ)
• Yarım su bardağı üzüm pekmezi (dut pekmezi de kullanılabilir)
• 1 su bardağı sıcak su
• İsteğe bağlı olarak üzerine dökmek için eritilmiş tereyağı (2-3 yemek kaşığı)

Servis İçin:

• İnce çekilmiş ceviz veya fındık

Adım Adım Yapılışı

1. Adım: Unu Kavurma

1. Geniş ve kalın tabanlı bir tencere veya tavayı ocağa alın ve tereyağını eritin.
2. Eriyen yağın üzerine unu ekleyin.
3. Orta ateşte, tahta kaşık yardımıyla sürekli karıştırarak unu kavurun. Bu işlem yaklaşık 10-15 dakika sürecektir. Unun kokusu çıkmalı ve rengi hafifçe kahverengiye dönmelidir (kavrulmuş un helvası kıvamı).

2. Adım: Pekmezli Karışımı Hazırlama

1. Ayrı bir kapta 1 su bardağı sıcak su ile yarım su bardağı pekmezi iyice karıştırın.

3. Adım: Birleştirme ve Pişirme

1. Kavrulmuş unun üzerine ocağın altını iyice kısarak veya ocaktan alarak, hazırladığınız pekmezli suyu yavaş yavaş ekleyin.
2. Bu aşamada çok hızlı karıştırmanız gerekir, aksi halde tatlı topaklanabilir. Hızlı ve güçlü bir şekilde karıştırarak harcın homojen bir macun kıvamına gelmesini sağlayın.
3. Tencereyi tekrar ocağa alın ve kısık ateşte, sürekli karıştırarak tatlının kıvamının koyulaşmasını bekleyin. Tatlı, tencerenin kenarlarından ayrılmaya başladığında kıvamı tamam demektir.

4. Adım: Servis ve Sunum

1. Hazırladığınız Aside Tatlısını sıcakken servis tabağına alın.
2. Kaşık yardımıyla tatlıya yuvarlak bir şekil verin ve ortasını havuz gibi açın.
3. Ortasına eritilmiş sıcak tereyağını gezdirin.
4. Üzerine isteğe bağlı olarak ince çekilmiş ceviz veya fındık serperek hemen sıcak servis yapın.

Aside Tatlısı, hem hızlı yapılışı hem de yoğun ve tok tutan lezzetiyle Kayseri'nin mutfak hafızasında özel bir yer tutar. Afiyet olsun!

Aside Tatlısı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Aside Tatlısı nedir? Kayseri yöresine ait, temel olarak un, tereyağı ve pekmezle yapılan, kavrulmuş un helvasına benzeyen ancak daha yoğun kıvamlı geleneksel bir tatlıdır.

Aside Tatlısının diğer helvalardan farkı nedir? En belirgin farkı, tatlandırıcı olarak şeker yerine tamamen pekmez kullanılmasıdır. Bu, tatlıya kendine özgü koyu rengini ve daha topraksı bir aromasını verir.

Aside'nin ana malzemeleri nelerdir? Geleneksel Aside Tatlısı sadece üç temel malzemeden oluşur: Un, tereyağı (veya sade yağ) ve üzüm pekmezi.

Aside Tatlısı neden eski zamanlarda çok tüketilirdi? Yüksek enerji ve besin değeri nedeniyle özellikle soğuk kış günlerinde, doğum yapan kadınlara ve ağır işçilik yapanlara güç vermesi amacıyla yapılırdı.

Tatlıya neden sıcak su ve sıcak pekmez karışımı eklenir? Kavrulmuş una sıvı eklendiğinde topaklanmayı önlemek ve helvanın kıvamını hızlıca almasını sağlamak için sıcak sıvı kullanmak önemlidir.

Aside Tatlısı soğuk mu, sıcak mı servis edilir? Genellikle sıcak, taze yapılmış haliyle tüketilir. Üzerine dökülen eritilmiş tereyağı da sıcak servis edilmesini gerektirir.

Tatlı yapılırken hangi tür un tercih edilmelidir? Normal buğday unu (çok amaçlı un) yeterlidir. Önemli olan, unun kısık ateşte sabırla, rengi dönene kadar kavrulmasıdır.

Aside Tatlısı neden havuz gibi yapılır? Geleneksel sunum şeklidir. Tatlının ortası havuz gibi açılarak eritilmiş tereyağı oraya dökülür, böylece her lokmada tatlıya yağ ve aroma eklenir.

Aside Tatlısında hangi tür pekmez kullanılır? Genellikle üzüm pekmezi tercih edilir, ancak yörede üretilen dut pekmezi veya diğer yöresel pekmezler de kullanılabilir.

Tatlı sert olursa ne yapmalıyım? Eğer tatlı çok katı ve sert olursa, ocağa alıp bir miktar daha sıcak su veya pekmezli su ekleyerek karıştırıp kıvamını yumuşatabilirsiniz.

Aside Tatlısı buzdolabında saklanır mı? Hayır, buzdolabına girmesi sertleşmesine neden olur. Oda sıcaklığında, hava almayan kaplarda 1-2 gün muhafaza edilebilir.

Tatlıya ceviz eklenir mi? Geleneksel tarif sadece temel üç malzemeden oluşsa da, servisten hemen önce tatlının üzerine ceviz, fındık veya fıstık serpilerek lezzeti zenginleştirilebilir.

Aside Tatlısının kıvamı nasıl olmalıdır? Kaşıkla şekil verilebilecek kadar yoğun ve katı olmalı, ancak yine de yumuşaklığını korumalıdır. Tencerenin kenarından kolayca ayrılması ideal kıvamdır.

Pekmezli tatlı neden daha sağlıklıdır? Beyaz şeker yerine doğal bir tatlandırıcı olan ve demir, mineral içeren pekmezle yapıldığı için, besin değeri beyaz şekerli tatlılara göre daha yüksektir.

Un kavurma süresi ne kadar önemlidir? Çok önemlidir. Unun çiğ kokusunun gitmesi ve lezzetini tam vermesi için en az 10-15 dakika sabırla, kısık ateşte kavrulması gerekir.