Baltıkların incisi Letonya’da son yıllarda yaşanan demografik değişim, ülkeyi ilginç bir sosyal krizle baş başa bıraktı. Eğitimli ve uzun ömürlü kadın nüfusunun karşısında, riskli yaşam tarzı nedeniyle erken yaşta hayatını kaybeden erkek nüfusu, ülkedeki sosyal dengeleri altüst etti. Bu durum, “Bir Saatlik Koca” adı verilen sıra dışı bir hizmet sektörünün patlamasına neden oldu.
Avrupa’nın kuzeyinde yer alan Letonya, şu günlerde mimarisi veya doğasıyla değil, şaşırtıcı nüfus istatistikleriyle gündemde. Ülkede kadınlar eğitim seviyesi, sağlık bilinci ve yaşam süresi açısından dünya standartlarının üzerindeyken; erkek nüfusu alkol bağımlılığı, trafik kazaları ve yüksek intihar oranları gibi nedenlerle günden güne eriyor. Ortaya çıkan bu dengesizlik, özellikle genç ve bekar kadınlar için ciddi bir “partner bulma” krizine dönüşmüş durumda.

Sosyologların ve demografi uzmanlarının mercek altına aldığı bu durum, Letonya sokaklarında net bir şekilde hissediliyor. Festivallerde ve sosyal etkinliklerde çalışan 29 yaşındaki Dania, bu durumu en net gözlemleyenlerden biri. Çalıştığı ortamlarda personelin neredeyse tamamının kadınlardan oluştuğunu belirten Dania, yaşadığı sosyal yalnızlığı şu sözlerle ifade ediyor:
“Aslında kadın kadına çalışmakta bir sorun yok ancak ortamda biraz da erkek olsa her şey daha dengeli olurdu. En azından sohbet edecek, belki flört edecek birkaç kişi olurdu. Ancak etrafımıza baktığımızda sadece kadınları görüyoruz.”

Letonya’da “erkek kıtlığı” olarak adlandırılan bu durum, kadınların yaşam tercihlerini de kökten değiştiriyor. Dania’nın yakın arkadaşı Zane, pek çok kadının umudunu ülke sınırları dışına taşıdığını belirtiyor. Zane’e göre, ülkede kriterlere uygun bekar erkek bulmak neredeyse imkânsız hale geldiği için, kadınlar ilişkilerini ve geleceklerini başka ülkelerde arıyor.
“Çevremdeki herkes başka ülkelere gidip ilişkilerini orada kuruyor. Burada kalıp bir erkek bulmak ve bir hayat kurmak gerçekten zor bir mücadeleye dönüştü” diyen Zane, yaşanan göçün arkasındaki duygusal sebebi de gözler önüne seriyor.
Erkek nüfusunun hane içindeki eksikliği, Letonya’da girişimciler için beklenmedik bir fırsat kapısı araladı. Bozulan musluklar, monte edilmesi gereken mobilyalar veya ağır elektrik işleri için evde bir “erkek eli” arayan kadınlar, çözümü “Bir Saatlik Koca” hizmetinde buldu.
Bu hizmet, isminin yarattığı algının aksine tamamen teknik bir yardım servisi. Kadınlar, sadece birkaç euro karşılığında profesyonel bir ustayı evlerine çağırabiliyor. Şirketler, “altın elli” olarak tanımladıkları ustaları, talep oluşturulduktan sonra en geç 1 saat içinde ilgili adrese yönlendiriyor.
Televizyon montajından mobilya kurulumuna kadar evin tüm ağır işlerini üstlenen bu kiralık ustalar, Letonya’daki erkek eksikliğinin yarattığı boşluğu ticari bir hizmetle doldurmaya çalışıyor.
Peki, Letonya bu noktaya nasıl geldi? Sosyolog Baiba Bela, sorunun kökeninde erkeklerin yaşam tarzının yattığını vurguluyor. Bela’nın paylaştığı veriler, krizin boyutunu net bir şekilde ortaya koyuyor:
“Sorun sadece doğum oranları değil. Asıl trajedi 30-40 yaş aralığında yaşanıyor. Bu yaş grubundaki erkeklerin ölüm oranı, kadınlara kıyasla tam üç kat daha yüksek. Alkol tüketimi, dikkatsiz araç kullanımı ve iş kazaları, genç erkek nüfusunu hızla tüketiyor.”
Letonya’da kadınlar hayatta kalma mücadelesini kazanırken, erkek nüfusunun erimesi ülkenin sosyal dokusunu dönüştürmeye ve “Bir Saatlik Koca” gibi ilginç çözümler üretmeye devam edecek gibi görünüyor.
Tarafsız Gazeteci
Zafer Partisi Develi Başkanı Dikkartın’dan Kadın Cinayetlerine Sert Tepki “Münferit Değil, Sistematik!”
1
Sosyal Medya Tuzağı Randevuya Gitti, Evdeki “Gizli Sevgili”den Dayak Yedi
2
20 Şehidimizin Aziz Naaşları Türkiye’ye Getirildi: Ankara’da Hüzünlü Karşılama
3
Elazığ’ı Sarsan Cinayet: Başkomiserin Eşinden Kan Donduran İfade!
4
Karabük’te Alevlere Meydan Okuyan Kahraman: Canı Pahasına İki Hayat Kurtardı
5
Otlayan Hayvanlarla Video Çeken Vekil, Bakan Yumaklı’ya seslendi: Bu zararı karşılayın